Geloof is geen kwestie van keuze

Vandaag viel mijn oog op een artikel in de NRC-Next waarin een pastoor zijn afvalligen de volgende heftige brief stuurt:

"U kunt nu geen enkel sacrament meer ontvangen, waarin Christus u tegemoet wil komen. U kunt geen kerkelijke uitvaart meer krijgen. U wijst Christus en Zijn kerk af. Ik ben bang dat u uzelf het eeuwig leven niet waardig keurt en de toegang tot het eeuwig leven en de verrijzenis hebt geblokkeerd. Daarmee raakt u in de eeuwige vergetelheid, waar niemand u ooit nog zal missen. Ik kan u alleen maar het advies geven u te bekeren tot Jezus Christus om tot Leven te komen. Met pijn over het onheil, dat u over uzelf hebt afgeroepen, neemt de kerk van u afscheid."

Er dient dus door de geadresseerde blijkbaar een zeer bewuste keuze te worden gemaakt, waarbij de pastoor in kwestie in ferme taal aanraadt om vooral de enig juiste beslissing te nemen. De pastoor speelt vaag met vuur. Ook hij kan niet wéten, wat de consequenties zijn van de voorliggende keuze.

Laten we het beklemmend advies van de "goede herder" eens in de wind slaan en doorexerceren wat er mogelijk gebeurt. U – Nederlander – komt te overlijden en meldt zich aan de hemelpoort. Daar is het loket onbemand, Petrus is allang ge-outsourced en vervangen door een callcenter in India. U toetst de F9 in op het paneel van de telefoon op het –zwevende? - tafelblad en een van de medewerkers staat u – na enige minuten te hebben geluisterd naar koormuziek - te woord in een voor u vreemde taal. Natuurlijk, door het te weinig aantal overgebleven gelovigen in Nederland is het Nederlands weggesaneerd. U zult het in het - kies een 1 voor Engels - moeten doen of in het - kies een 2 voor Hindi. Zou het goed komen? U beschikt niet over een pas. Niet aan de poort, maar nu – hier in het hiervoormaals - ook immers niet. Vermoedelijk loopt het mis op de communicatie. Of eigenlijk op de excommunicatie.

Nederland is het land van de bewuste keuzes, liefst in zwart-wit. Je hoort er bij of je hoort er niet bij. Als je er niet bij hoort, roep je hel en verdoemenis over je af. Oei!

In Japan worden de keuzes minder uitgesproken gemaakt. Een Japanner staat weliswaar ingeschreven in het register van zijn Boeddhistische tempel, maar voelt zich ook welkom in een Shinto-heiligdom. En als er getrouwd moet worden, wordt er zonder een spier te vertrekken gebruik gemaakt van de uiterlijkheden van de christelijke bruiloft, zonder dat hier een doop of belijdenis aan vooraf heeft hoeven gaan. Japanners gebruiken de riten van christendom, boeddhisme en Shinto door elkaar, op basis van wat hen voor de voorliggende belangrijke gebeurtenis het meest aanspreekt.

Deze pragmatische levenshouding betekent niet dat men in Japan minder oprecht is, maar geeft aan dat het een het ander niet hoeft uit te sluiten.