Ushi

In Nederland is het gefinancierd krijgen van een speelfilm een proces van de lange adem. Vaak gaan er zelfs jaren overheen voor uit verschillende potjes en fondsen het benodigde bedrag bij elkaar geschraapt is. Soms biedt het Nederlands Filmfonds redding. Om, zoals men het zelf verwoordt, te zorgen voor de ‘ontwikkeling, productie en distributie van een divers en kwalitatief hoogstaand filmaanbod’. De meest recente exponent daarvan: Ushi Must Marry.

Voor deze film had het Fonds welgeteld 687.798 euro over. Gelet op de op zijn zachtst gezegd niet onverdeeld positieve recensies heeft het Fonds niet de kwalitatief hoogstaande film gekregen waar het op gehoopt had. Hopelijk kan dat geld nog teruggevorderd worden. Want voor een film die het voor het grootste deel moet hebben van pijnlijke stereotyperingen is bijna zeven ton wel een hoop geld.

Al wisten de dames en heren natuurlijk prima waar ze aan meebetaalden. Wendy van Dijk speelt de ‘Japanse’ interviewster  en journaliste Ushi (Japans voor 'koe') al sinds 1999 op RTL. Dat is voor een programma op een commerciële zender een ongebruikelijk lange periode. Het programma moet dus haast wel klinkende kijkcijfers hebben gescoord. Blijkbaar vinden we het geweldig. Maar hoe leuk is het als een blanke vrouw zich schminkt, een gebitje indoet en zich vervolgens uitgeeft voor Japanse?

Het op deze wijze wegzetten van een volk is niet alleen kortzichtig en beledigend; net als onze gewoonte om in december Sinterklaas vergezeld te laten gaan van zwartgeschminkte blanke acteurs, is het ook nog eens niet uit te leggen aan de rest van de wereld. Zwarte Piet heeft men dan zogenaamd opgelost met de schoorsteenroet-lezing, maar welk excuus verzin je hiervoor?

En het blijft niet bij uiterlijke belediging. De premisse van de film is namelijk - zoals de titel al verraadt – dat Ushi moet trouwen. Van haar ouders, en natuurlijk met een zwaarlijvige sumoworstelaar. Want zo gaat dat in Japan, of, zoals Van Dijk dat tegen RTL Boulevard zei, 'in de Japanse traditie'. Dat sinds de Tweede Wereldoorlog het aantal huwelijken gebaseerd op liefde enorm is toegenomen, is voor het gemak even genegeerd. Als je een vreemde cultuur gaat persifleren - wat mij betreft liever helemaal niet, maar als het dan toch gebeurt - doe dan in ieder geval je huiswerk. Helaas, ook dat zat er niet in. 

Van Ushi's niet bestaande accent, tot de zogenaamd Japans gestileerde letters op de filmposter - zoals je die verder ook wel op verpakkingen van Aziatische zoutjes ziet - aan toe: alles aan dit project ademt bittere wansmaak. De regisseur stelde vast dat 'pretentieloze lachfilms' niet goed vallen bij critici. 

Geen idee. Maar racistische stereotyperingen in ieder geval niet.